30 mei 2023
Wat is een zadelstoel? Wat zijn de voordelen van een zadelstoel? Waar moet ik op letten bij de aankoop van een zadelstoel?
Op deze en nog vele vragen vindt u een antwoord in onderstaand artikel.

Wat is een zadelstoel?
Een zadelstoel is een comfortabele (en functionele) stoel die vaak ingezet wordt op werkplekken waar er veel afwisseling is tussen staan en zitten. De ergonomisch gevormde zadelzitting zorgt voor de juiste zithouding waarbij de voeten stevig op de grond staan. Een zadelstoel ontlast de onderrug en de benen omdat deze niet meer het volledige lichaamsgewicht hoeven te dragen en ze bevorderen een goede bloedcirculatie. Ze hebben immers allemaal een expliciete vorm waardoor je bovenbenen schuin naar beneden staan en je bekken naar voren kantelt i.p.v. naar achteren zoals op een gewone kruk. Dit zorgt voor een neutrale stand van je onderrug. Bovendien zijn de meeste zadelstoelen verstelbaar, zodat ze aan de specifieke behoeften van de gebruiker kunnen worden aangepast.

Soorten zadelstoelen

Er bestaan verschillende soorten zadels, zoals een 3-punts zadel, het originele zadel en zadels waarbij de zithelften gesplitst zijn. De zadels zijn vaak beschikbaar in verschillende breedtes. Sommigen kunnen aangepast worden op maat. Het 3-punts zadel heeft als voordeel dat je overal goed gaat zitten. Dit komt doordat de hoeken symmetrisch zijn. Het originele zadel kom je het meeste tegen.

Soorten zadelstoelen

Waarom een zadelstoel?

Met een zadelstoel zit je gemakkelijk met een grote open heup-hoek en zorg je voor een neutrale lage rugpositie. Hoe hoger je de stoel kunt plaatsen, hoe beter deze eigenschap tot zijn recht zal komen. De zadelvormige zitting zorgt ervoor dat je niet van de stoel afglijdt.

Als je op de gewoonlijke manier zitten, met hoeken van 90 graden in heup en knieën zijn onze balans en houding niet optimaal. Dit heeft gevolgen voor veel gebieden in het bovenlichaam en vermindert de bloedsomloop. De slechte houding die standaard stoelen veroorzaken is onvermijdelijk omdat het bekken achterover kantelt waardoor de druk toeneemt op de tussenwervelschijven met maar liefst 30 procent.

Naast zitcomfort bieden zadelstoelen ook een aantal praktische voordelen. Zo zijn ze gemakkelijk te verplaatsen en nemen ze weinig ruimte in beslag. Hierdoor zijn ze een ideale oplossing voor kleinere kantoren en klaslokalen. Bovendien zijn ze eenvoudig te reinigen en onderhouden, wat ze geschikt maakt voor openbare ruimtes.
 

Wie goed zit, wordt minder snel moe, werkt geconcentreerder en presteert beter.

Wanneer gebruik ik een zadelstoel?


De typische beroepen, waar de zadelstoel wordt gebruikt, hebben vaak een werkomgeving waarin er wel wat kan aangepast worden. Een tandarts of kapper kan bv. de zithoogte van de klant steeds aanpassen. De tekentafel van een architect is vlot verstelbaar van de klassiek zittende houding tot een staande houding. Bij afwisseling tussen een zadelstoel en staan, is het dus wenselijk dat de omgeving of het werkvlak in hoogte regelbaar zijn.

Een zadelstoel komt ook goed tot zijn recht bij een hoge werkomgeving of een omgeving met weinig beenruimte. Een niet-verstelbare werkhoogte zorgt ervoor dat de zadelstoel mag aangepast worden aan de omgeving. Om een open heuphoek toe te laten voor groot en klein zal de tafel hoog mogen staan. Aan een klassieke tafel van 75 cm heeft de zadelvorm geen meerwaarde omdat men in een klassieke zithouding werkt met heupen en knieën in 90°. Bij een tafelhoogte van 85 cm zullen de bovenbenen wel een open hoek maken met de romp.

Wat zijn de voordelen van een zadelstoel?

De zadelvorm lokt een uitgesproken open heuphoek uit. Naarmate men hoger zit, wordt de hoek tussen romp en bovenbenen immers steeds groter. Dit is een belangrijk verschil met een hoge stoel, waar het zitvlak meestal vlak en horizontaal is. Doordat de bovenbenen naar beneden afhangen, is het een geschikte oplossing bij een krappe beenruimte. De zadelstoel heeft ook als voordeel dat er meestal geen voetensteun nodig is. Aan een vaste (hoge) tafel, zal de kleine medewerker gewoon onder een grotere heuphoek zitten terwijl de grote medewerker meer de klassieke zithouding benadert. Alle mensen kunnen dan met de voeten plat op de grond steunen. Bij een gewone hoge stoel daarentegen is steeds een verstelbare voetensteun nodig.

Kan ik een zadelstoel gebruiken aan een “gewone” bureau?

Aan een hoge bureau kan je zonder twijfel een zadelstoel gebruiken. Uiteraard behoud je contact met je voeten plat op de grond of gebruik je een voetenbankje of voetenring als het werkblad nog altijd te hoog staat. Denk maar aan werken aan een balie, kassa, erg hoge werkbank enz…

Maar omgekeerd vinden we een zadelstoel niet de ideale stoelkeuze om aan een “gewone” tafelhoogte van ca 75cm te gebruiken omdat de heuphoek dan terug richting 90° gaat.  Voor kinderen, jongeren of volwassenen met een kleine gestalte is dat dan weer wel een voordeel, stond de tafel anders te hoog, dan kunnen ze nu hoger zitten 

Het is van belang dat als je bij gebruik van een zadelstoel goede steun hebt voor de armen, dit aangezien een zadelstoel (meestal) niet voorzien is van een juiste ondersteuning voor armen en schouders. Meer weten over  de critera voor een juiste zithouding vindt u HIER.

Wat is de beste zadelstoel

Een goede zadelstoel komt het meest tot zijn recht wanneer de benen uit elkaar staan ​​en naar beneden hellen in een hoek van 45 graden, waardoor het bekken automatisch naar voren kantelt en de rug een neutrale positie houdt. Daarnaast is een goede zadelstoel eentje die bij je lichaamsbouw past. Bij voorkeur kies je een breder zadel bij een breed bekken en een smaller zadel bij een smal bekken. Natuurlijk speelt de persoonlijke voorkeur ook een rol.

Het beste zijn de zadelstoelen uitgerust met een kantelmechanisme of balansmechaniek. Wanneer men op een vaste werkplek met weinig beenruimte langdurig zit op een zadelstoel, dan is een dynamische zadelstoel nodig. Dit type stoel gaat beweging uitlokken. Dit is belangrijk omdat langdurig stilzitten ervoor zorgt dat er niet voldoende bloed in het lichaam circuleert. Onvoldoende beweging veroorzaakt daarom een verminderde toevoer van zuurstof, één van de redenen waardoor je je na lang zitten suf begint te voelen.

  • Het kantelmechanisme

Dient ervoor het bekken te kantelen, waardoor men een goede houding kan vinden op de kruk. Er bestaan kantelmechanismes die zich direct onder de zitting bevinden. Deze ontkoppel je met een hendel. Vervolgens kun je de hoek van de zitting aanpassen, zodat je bekken in de meest aangename hoek staat.

 

  • Het balansmechaniek

Zorgt er voor dat het zadel mee beweegt in de richting van het zwaartepunt van het bovenlichaam wanneer de gebruiker zijn houding aanpast. De bekken- en rugwervel stand blijft in balans en drukpunten, bijv. aan de binnenkant van de dijen en het schaambeen, worden ontlast.  Deze actieve manier van zitten bevordert de doorbloeding en traint en versterkt de rugspieren  .
Een andere vorm van dynamische zitten zijn de zadelstoelen die mee kunnen bewegen richting het werk door een bolvormige voet of bewegende gaslift. Dit laat toe dat men steeds dicht tegen het lichaam kan werken en men minder ver dient te reiken op het werkvlak. Een mogelijk nadeel van een bewegende voet echter, is dat er minder stabiliteit is bij precisietaken.

  • Een zadel uit een geheel of bestaande uit twee helften

 

Er zijn zadels die uit één geheel bestaan of uit twee helften. Het is vooral het comfortgevoel wat de keuze hierin bepaald.                                  

Bij een eendelige zadelstoel is de druk op de bekkenopening groter. Vaak probeer je, als de druk op het bekken te hoog wordt, deze druk weg te halen door het bekken achterover te kantelen met als gevolg dat de rug boller wordt. Dit gebeurt vaak automatisch. Een bolle rugpositie kan echter heel wat klachten geven omdat het een onnatuurlijke houding is. Bovendien kan extra druk op het bekken in sommige gevallen resulteren in een verdoofd genitaal gebied door de te hoge druk. Wat al helemaal onaangenaam is. Als de druk te hoog is op het bekken, staartbeen, bekkenbodem en/of genitale gebied is het beter om een zadelstoel te kiezen met een zadel die uit twee helften bestaat.

Bij het zitten op een tweedelige zadelstoel komt de druk op de zitknobbels in plaats van op het zachte weefsel wat het comfort kan vergroten, in een evenwichtige positie, daarnaast blijft de circulatie ongestoord, de instellingen kunnen vaak gekozen worden naar de behoeften van de persoon.

Waar moet ik op letten bij de aanschaf van een zadelstoel

  • Goede dikte van het zachte deel/bekleding – om de druk op je zitbotjes te verdelen.
  • Goede wielen geschikt voor de ondergrond die jij gebruikt – het dient wel goed te rollen om voordeel te geven in gebruik. 
  • In de meeste gevallen is een smalle base voldoende – dit is de breedte van de poot/wieltjes – zo’n smalle kruisvoet beweegt makkelijker rond je bureau of werkplek zonder dat je tegen alles aanstoot.
  • Zadelstoelen staan doorgaans op een gasveer. Deze zijn in verschillende hoogtes leverbaar, zodat je de kruk kunt instellen naar jouw lengte. Let hierbij op je eigen lengte, maar ook op hoe je de kruk wilt gebruiken. Op een zadelstoel staan je bovenbenen schuin naar beneden - zo’n 135/150° ten opzichte van je bovenlichaam - dus je zitting is een stuk hoger dan wanneer je op een stoel zit. Echter zit hier wat speling in, dus let ook op hoe hoog je werkplek is.
  • Studies hebben aangetoond dat, bij langdurig zitten, op een stoel zonder rugleuning onvoldoende steun biedt aan de lagere en middelste rugspieren en sneller leidt tot vermoeidheid van deze spieren, met een slechte houding als gevolg. De zadelstoel wordt dan ook afgeraden voor langdurig gebruik (meerdere uren achtereen in een werksituatie), tenzij de stoel voorzien is van een rugsteun.

 

Hetgeen waarvoor je de zadelstoel gaat gebruiken, je lichaamsbouw en je eigen voorkeur bepalen welke zadelstoel je kiest. Als je daarbij ook de juiste accessoires uitkiest - die een toegevoegde waarde hebben op je werkzaamheden, zoals een rugleuning of de juiste wielen -, heb je een ideaal stuk gereedschap om op een ergonomische wijze je werk te doen .