Kan mijn matras rugklachten veroorzaken?

Slapen is goed voor onze gezondheid, dus het is van groot belang dat je het optimale uit je nachtrust haalt. Klachten horen daar niet bij. Overdag ben je bij bewustzijn en kun je bewust bezig zijn met je houding en deze eventueel corrigeren. Tijdens je slaap heb je daar geen invloed op en wordt deze taak overgedragen aan het matras. Bijna alle matrassen zijn opgebouwd in verschillende zones die de gewenste ondersteuning bieden voor ieder lichaamsdeel. Helaas zijn bij standaard matrassen deze zones gebaseerd op de gemiddelde mens, maar elk lichaam is anders en heeft dus een andere ondersteuning nodig.

Op het moment dat een matras niet bij jouw lichaamsverhoudingen past, kun je te hard of te zacht liggen. Je wervelkolom wordt dan uit zijn natuurlijke krommingen geduwd waardoor onder andere klachten aan de rug en nek kunnen ontstaan.

Een slechte matras kan dus meerdere negatieve gevolgen hebben:

·         (lage) rug- en nekklachten;

·         onrustige benen;

·         veel woelen en draaien in bed;

·         tintelende vingers en een slechte doorbloeding. 

Kan een goede matras rugklachten verminderen? 

Een goede matras mag niet te hard of te zacht zijn, maar moet de juiste stevigheid hebben. Matrassen die geleverd worden in slechts één stevigheid, de zogenaamde “One Fits All” matrassen werken zelden goed.

Uit onderzoek blijkt dat slapen op een te harde matras vaker zorgt voor pijn in bed en pijn bij opstaan en dan een zachtere matras.
Rug- en nekklachten kunnen afnemen als de matras de vorm van je lichaam volgt, waarbij het gewicht mooi over het oppervlak wordt verdeeld. Ze moet voldoende hard zijn om een efficiënte en comfortabele ondersteuning te bieden, maar moet daarnaast ook de natuurlijke kromming van de wervelkolom respecteren en daarmee de ruimte geven aan de schouder- en bekkensector.

Waar moet je op letten als je een nieuwe matras koopt bij rugklachten? 

Rugondersteuning: Een neutrale wervelkolompositie geeft een gelijkmatige druk op de tussenwervelschijven. Je hoofd en bekken moeten op dezelfde as liggen. Het bewaren van de natuurlijke vorm van de rug heeft als voordeel dat heel de rug optimaal kan recupereren tijdens je slaap. Het is belangrijk dat de tussenwervelschijven kunnen herstellen van hun belasting overdag. Beschouw de tussenwervelschijf als een soort spons tussen je wervels. Het spreekt voor zich dat een spons onmogelijk vocht kan opnemen wanneer deze continue samengeknepen wordt. 

Druk:  Een te hoge druk op huid- en spierweefsel belemmert een goede doorbloeding. Het is dus belangrijk om de druk op huid-, spier- en zenuwweefsel zo laag mogelijk te houden. Dat kan wanneer je de druk over een grote oppervlakte kan verspreiden door middel van een zachte toplaag. 

Beweging: Kies voor een slaapsysteem dat beweging gaat stimuleren. Bewegen in je slaap heeft drie belangrijke functies. Ten eerste stimuleert beweging de doorbloeding van de spieren. Ten tweede worden langdurige piekdrukken op dezelfde plaats vermeden. Ten derde bevordert beweging het pompmechanisme dat verantwoordelijk is voor de rehydratatie van de tussenwervelschijven. Een slaapsysteem moet daarom toelaten dat je makkelijk van houding kan veranderen. Dat is bijvoorbeeld moeilijker in een waterbed/traagschuimmatras/... omwille van de niet vormvaste structuur. Te veel bewegen zorgt dan weer voor een onrustige slaap. Dit zie je voornamelijk op te harde systemen.

Slaapklimaat: Natuurlijke materialen, als wol, wildzijde of kameelhaar, in je dekbed en matrashoes zorgt voor een optimale ventilatie. Factoren als temperatuur en vochtigheidsgraad bepalen voor een heel groot deel of je nu fantastisch of maar matig slaapt. Door de juiste materialen te kiezen als afwerking van je slaapsysteem zorg je als het ware voor een airconditioning in je bed.  Hoe droger je ligt en hoe aangenamer de temperatuur, hoe beter je zal slapen. Informeer je daarom goed naar de afwerking van je slaapsysteem en hoe dit het slaapklimaat gaat bevorderen

De beste matrassen om rugklachten te vermijden. 
De juiste keuze voor een goede matras voor jouw rug wordt in de eerste plaats bepaald door rekening te houden met jouw lichaamsbouw. Objectief wordt hierbij bepaald of de wervelkolom zowel in ruglig- als zijlig juist wordt ondersteund. Daarnaast is er uiteraard ook ruimte voor het comfort gevoel, de matras moet ook zeker passen bij jou smaak. Hierbij kijken we vaak meer naar de afwerking van matras als het type hoes en bijvoorbeeld de dikte van een matras.  

Vaak raadplegen mensen de Testaankoop om te kijken welk matras het beste zou zijn. De Testaankoop vergelijkt matrassen maar kijkt voornamelijk (voor 60%) naar de prijs. In 2020 waren de matrassen O2 van Emma en de matrassen van LIDL als winnaar uit de bus gekomen. Deze twee type matrassen blijken in de praktijk verre van goede matrassen te zijn.

De juiste matras zorgt ervoor dat jij een goede houding hebt tijdens je slaap en dat je lichaam zich kan ontspannen. Je merkt dat je in de ochtend dan veel energieker wakker wordt en zonder klachten. Uiteindelijk is dat het belangrijkste van een matras .

Uit onderzoek blijkt dat er wordt aanbevolen om een matras te kiezen die de ruggengraat niet vervormt en de druk op de juiste plaatsen op het lichaam verdeelt of juist ruimte geeft aan bepaalde lichaamsdelen zoals de schouder en de heup. Een goede matras volgt dus de vorm van je lichaam, waarbij het gewicht mooi over het oppervlak wordt verdeeld, de wervelkolom voldoende wordt ondersteund en zijn natuurlijke krommingen in zowel zijlig als ruglig behoudt. Daarnaast is door onderzoekers ontdekt dat de optimale hardheid van een matras varieert van persoon tot persoon en, in ieder geval tot op zekere hoogte, wordt weerspiegeld door beweging gedurende de nacht. De bevindingen impliceren dus dat het verbeteren van een matras aangepast aan uw lichaamsbouw de slaap bij veel mensen verbeterd.

Het kiezen van de juiste matras hangt samen met de bodem waar de matras op komt te liggen.

Matrassen met een vormvaste, maar aanpasbare structuur, behouden de neutrale positie van de wervelkolom. De matrassen die dan als goede matras in aanmerking komen zijn pocketveermatrassen en latexmatrassen.

Hoewel persoonlijke voorkeur tot op zekere hoogte kan meespelen, is wat telt dus of de matras een goede lichaamsondersteuning biedt. Dat kan variëren van persoon tot persoon, gezien ook de lichaamsbouw en het gewicht een rol spelen.
Als u op een nieuwe matras gaat slapen, bestaat de kans dat u last krijgt van aanvangsklachten. Uw lichaam komt in een nieuwe houding te liggen die u niet “gewend” was. Hierdoor is het mogelijk dat u in de eerste periode ongemak kunt ervaren zoals bijvoorbeeld spierstijfheid. Ondanks dat de slaaphouding sterk is verbeterd, heeft het allemaal even tijd nodig. In de regel duurt het wennen aan een nieuwe matras tussen een aantal dagen tot een aantal weken.