Wat is RSI | Sit & Sleep, meubelwinkel mét advies door ergonomen

R.S.I. of Repetitive Strain Injury is een verzamelnaam voor klachten aan de bovenste ledematen die veroorzaakt worden door een langdurige statische spierbelasting en/of door kortcyclische, repetitieve belastingen die schade toebrengen aan pezen, zenuwen, spieren en andere zachte lichaamsweefsels. Bewegingen zijn repetitief als zij gedurende minimaal 2 uur per dag of minimaal 1 uur achter elkaar uitgevoerd worden. Langdurig beeldschermwerk en laptopwerk is tegenwoordig één van de grootste oorzaken van R.S.I. De klachten verergeren door een verkeerde techniek te gebruiken bij het typen en een slechte, statische houding die onnodige stress veroorzaakt op pezen en zenuwen in de handen, pols, armen en zelfs op de schouders en de nek.

Slechts in 10 % van de gevallen kan men een duidelijk omlijnde diagnose van R.S.I. stellen zoals tenniselleboog, golfarm, supraspinatus-tendinitis, zenuwinklemming, een muispols,... In de meeste gevallen spreekt men echter van een samengestelde verwonding of Cumulative Trauma Disorder. Meestal breiden de klachten zich uit naar de oorspronkelijk niet-gekwetste hand, arm of schouder, hetgeen wijst op de rol van de hersenen bij R.S.I.

Vaak wordt het verloop van R.S.I. in drie fasen ingedeeld. De eerste fase houdt in dat je klachten ontwikkelt tijdens het werk, maar dat de pijn stopt zodra je ophoudt met werken. In fase twee krijg je ook in het weekend en tijdens de vakantiedagen last van de aandoening. In de derde fase zijn de klachten chronisch geworden. Denken we hierbij onder andere aan de volgende klachten:

• Verstrakking, ongemak, stijfheid, pijn of branderig gevoel in de handen, polsen, vingers, armen en schouders.

• Tintelingen, koude in de hand of vingergevoelloosheid.

• Onhandigheid of kracht- en coördinatieverlies van de handen.

• Pijn die tot slapeloosheid leidt.

• Nood aan het masseren van de handen, polsen en armen.

Tegenwoordig wordt in plaats van R.S.I. ook gesproken over het ontstaan van K.A.N.S. (chronische aandoeningen van of klachten aan nek, schouder en armen) of C.A.N.S. (de Engelse term).

R.S.I. en schouder en nekklachten

R.S.I.-klachten ter hoogte van schouder en nek worden veroorzaakt door langdurig zitten in éénzelfde houding en een voortdurend statische belasting van de schouder- en nekmusculatuur. Ook door mentale spanning of visuele problemen kunnen de schouders geheven worden waardoor een nog grotere spierspanning optreedt. Dit leidt tot een lokaal vermoeidheidsgevoel en eventueel tot een chronisch pijngevoel. Door de aangehouden statische spierinspanning wordt de veneuze terugvloei belemmerd en de toevoer van voldoende bloed en energie naar de spieren beperkt. Als deze statische spierspanning dagelijks in je spieren optreedt, dan kunnen er chronische veranderingen in de spiervezels optreden. Nek- en schouderklachten kan je grotendeels voorkomen door je bureauhoogte aan te passen, je beeldscherm correct in de stellen en een documenthouder te gebruiken.

R.S.I. en pols- en handklachten

Herhaaldelijk en langdurig werken achter een toetsenbord en met de computermuis kan leiden tot het Carpal Tunnel Syndrome, een vorm van R.S.I. De aandoening komt het meest voor bij beroepsmuzikanten en bij beeldschermwerkers die met onnatuurlijk gebogen polsen achter het toetsenbord en de muis zitten. In de handwortelbeentjes bevindt zich een tunnel waar de mediaanzenuw en de pezen doorlopen. Als je je vingers en je hand beweegt, wrijven die pezen tegen de rand van de tunnel aan. Op zich is dat geen probleem, maar door het herhaaldelijk en intensief gebruik van muis en toetsenbord, kunnen de pezen ontsteken en zwellen. Dit verhoogt de druk op de mediaanzenuw. Op die manier kunnen chronische spier- en zenuwkwetsuren ontstaan.

Het eerste symptoom dat wijst op Carpal Tunnel Syndrome, is dat je vingers beginnen te tintelen, vaak uren nadat je al gestopt bent met werken. Door dat tijdsverloop wordt vaak niet het verband gelegd met de activiteiten die CTS veroorzaken. Als je de problemen laat aanslepen, kunnen je vingers en handen op den duur zelfs gevoelloos worden. Mensen in een vergevorderd stadium van CTS hebben vaak erg dunne polsen omdat spieren en pezen weggekwijnd zijn (atrofie).

Klachten ter hoogte van elleboog, pols en vingers kunnen gelukkig voorkomen worden door een juiste keuze, een juiste opstelling en een correct gebruik van je toetsenbord en muis.

Het computer vision syndrome (C.V.S.)

Naast de klachten van R.S.I. ter hoogte van schouder, nek en polsen zouden meer en meer computergebruikers, die langer dan 2 uren zonder tussenpauze voor een beeldscherm werken, symptomen van het Computer Vision Syndrome vertonen. Doordat onze ogen zich voortdurend moeten focussen en de oogspieren continu geactiveerd worden, krijgen we vermoeide, branderige ogen en een troebel zicht. Uit onderzoek is ook gebleken dat we minder met de ogen knipperen als we geconcentreerd op een beeldscherm kijken, waardoor de natuurlijke bevloeiing van de ogen vermindert met rode, droge en geïrriteerde ogen tot gevolg.

Een goede keuze en opstelling van je beeldscherm, het gebruik van documenthouders en een correcte werkplekverlichting kunnen symptomen van C.V.S. duidelijk verminderen of voorkomen.